تقویت دانش آموزان ضعیف

تقویت دانش آموزان ضعیف

جهت مشاوره تخصصی " تقویت دانش آموزان ضعیف " کافیست

تماس از تلفن ثابت بدون کد  9099071613

شماره ویژه استان تهران  xxxxxxxxxx 

و یا باموبایل همراه اول با شماره  XXXXXXXX  تماس بگیرید.

 تماس از 8 صبح تا 12 شب ( حتی ایام تعطیل )

 تقویت دانش آموزان ضعیف

اگر بپذیریم که نقش معلم به عنوان کارگردان فرآیند آموزش و پرورش مورد تأکید قرار می گیرد و در اجرای آن مهم ترین وظیفه معلم شناخت استعداد هر دانش آموز و هدایت او به مسیر مناسب و تشویق و سامان بخشیدن به حرکت جهت دار اوست، با این اعتقاد معلم سعی دارد آموزش هدفدار، معنی دار و عینی را ارائه دهد. در این روش تدریس، مطالب درسی به موقعیت های مختلف زندگی دانش آموز تعمیم داده می شود این عمومیت دادن درک بسیاری از موضوعات را خصوصاً برای فراگیران ضعیف تسهیل می نماید.

اهمیت کاربری رسانه ها در ضمن آموزش

کاربرد رسانه ها و وسایل آموزشی در ضمن تدریس کانال های ارتباطی میان معلم و شاگرد را تقویت نموده و تفهیم درس را آسان تر می سازد مسلم است که در این مورد نیز دانش آموز باید با وسیله درگیر بوده و گاه خود وسایل و اسبابی را برای یادگیری مطلب آموزشی تهیه و به کلاس بیاورد و مهمتر آنکه با وسایل کار کند.

توجه به ارتباط میان مفاهیم درس و پرهیز از ارائه گسیخته مطالب

بهتر است روابط میان مفاهیم درس را به گونه ای که دانش آموز به اهمیت پیش نیازها پی ببرد طراحی کنیم. به طور مثال هنگامی که دانش آموز به اهمیت دانستن ضرب و تقسیم برای کار با عددهای مخلوط و یا حل جدول تناسب پی ببرد برای یادگیری آمادگی بیشتری خواهد داشت. بهتر است مطالب آموزشی به مواد درسی ساده تر تقسیم شده و به جای ارائه بسته های جامد و غیرقابل انعطاف دانش به فراگیر او را در یافتن و کشف خلاقیت های خویش برای یادگیری بیشتر یاری دهیم.

کاربرد روش حداقل فرصت یادگیری در طول تدریس

کاربرد روش حداقل فرصت یادگیری در طول تدریس مشکل دانش آموزان ضعیف را کاهش می دهد این فرصت حداقل 4 بار تکرار می باشد. البته نه بدان معنا که آموزگار خود چهارمرتبه مطلب را برای فراگیر تکرار نماید، این روش شامل مراحل زیر است:

1- توضیح توسط معلم   2- تکرار مطلب توسط فراگیر برجسته کلاس      3- تأیید و تکرار مطلب فراگیر توسط معلم         4- تکرار مطلب توسط فراگیر ضعیف. پس از توضیح معلم. شاید این روش نمایانگر همان سخن برخی از معلمان باشد که معتقدند دانش آموزان درس را از زبان یکدیگر بهتر می فهمند.

ایجاد تنوّع و نوآوری در انجام تکرار و تمرین ها

ابتکار و تنوع در تکرار و تمرین ها با توجه به انواع جمع بندی به عنوان یکی از فعالیت های تکمیلی، آن ها را معنی دار ساخته و فهم مطلب را برای فراگیر آسان می سازد. لازم به ذکر است که تمام دانش آموزان می توانند از دوره کردن مفاهیم خاص که به طور گروهی انجام می شود بهره مند شوند.

این بهره مندی زمانی پر ارزش است که دوره کردن دروس مبتنی بر نتایج آزمون های مرحله ای باشد. می دانیم که آزمون های کوتاه تکوینی در پایان واحدهای کوچک آموزشی اجرا می شوند و به این وسیله تعیین می گردد که یادگیرندگان در رسیدن به حد ملاک تسلّط در یادگیری هدف های آموزشی واحدهای معیّن چه وضعی دارند تا در صورت لزوم از طریق آموزش ترمیمی در رفع اشکالات یادگیری به آن ها کمک شود.

دوره ها می تواند با روش تعامل گروهی نیز انجام شود هنگامی که دانش آموزان قوی تر به دانش آموزان ضعیف تر کمک می کنند خودشان فکر و مطلب مورد بحث را بیشتر و بهتر می فهمند و در عین حال احساس اجتماعی و همکاری و تعاون نیز در آن ها شکل می گیرد.

ایجاد تنوّع و دگرگونی در شیوه های پرسش و پاسخ

به عنوان فعالیت های ضمن تدریس

تنوّع در شیوه های پرسش و پاسخ را نباید از نظر دور داشت. به طور مثال گاه لازم است پرسش ها را بر روی تابلو بنویسیم تا همه فراگیران قبل از مورد خطاب قرار گرفتن راجع به آن ها بیندیشند. بهتر است ابتدا سؤال طرح گردد و سپس دانش آموز مورد خطاب قرار گیرد زیرا در این حالت زمینه آمادگی برای پاسخگویی، تقویت گوش دادن و ... برای همه فراگیران فراهم خواهد شد. پرسش های احتمالی دانش آموزان ضعیف از آموزگار را همواره نباید به راحتی پاسخ داد زیرا این امر زمینه آسان خواهی را در فراگیر شکل داده و روحیه جستجوگری را از وی بازمی ستاند. گاه چند پرسش آسان از فراگیر ضعیف روحیّه ی اعتماد به نفس را در وی تقویت می نماید.

تقویت جو گفتگو در کلاس

معلم باید با درگیر نمودن دانش آموزان ضعیف و متوسط کلاس در گفتگوها روحیه اعتماد به نفس و خودپنداری مثبت را در آن ها بارور نماید استفاده از نظرات دانش آموزان ضعیف در تدریس و بازخورد آن به خود فراگیر حائز اهمیت ویژه ای است همچنین تقویت اعتماد به نفس دانش آموزان ضعیف در جهت علاقه مندی آن ها به تداوم تلاش و کوشش مؤثر خواهد بود.

توجه به طراحی تکلیف به عنوان فعالیت تکمیلی تدریس

طراحی تکالیف بخشی از فعالیت تکمیلی معلم در روند تدریس است بنابراین معلم سعی می کند تا با طراحی تکالیف مناسب با نیازمندی های دانش آموزان ضعیف و مرور و بررسی آن ها در جهت پیشرفت فراگیر گام های مؤثری بردارد.

با توجه به آنکه بررسی مرتب تکالیف نوعی ارزشیابی مرحله ای نیز محسوب می گردد. باید در نظر داشت که منظور از رعایت تفاوت های فردی در طراحی تکالیف دانش آموزان آن نیست که همواره میزان تکلیف فراگیران ضعیف بیش از سایر فراگیران باشد. «بخش مهمی از کار معلم یا والدینی که نقش معلّم را ایفا می کنند آن است که کودک را به طرف تکالیفی هدایت کنند که وی در آن ها به طور عینی توفیق یابد ولیکن این تکالیف نباید آن قدر آسان باشند که مستلزم کوششی از سوی دانش آموز نباشد. بلکه باید دربردارنده خطاهای قابل رفع نیز بوده باشد. علاوه بر آن که از راه حل های خلاقانه نیز نباید به کلی عاری باشد. این امر بدان معناست که باید مهارت های کودک را با دقت و حساسیت ارزیابی کرد و میزان اعتماد به نفس و توانایی وی را درک نمود و نسبت به خطاهایش به شیوه های مفید پاسخ داد.»

توصیه می شود معلم ضمن یاد داشت کوچکی در بخش فعالیت های تکمیلی طراحی آموزشی خود تکالیف دانش آموزان ضعیف خود را مشخص سازد این تکالیف گاه درازمدت و گاه کوتاه مدت هستند.

به طور مثال فراگیری که در املای فارسی ضعیف است ممکن است لازم باشد یک ماه متوالی تکالیف خاصی را مانند جمله سازی با کلمات، نوشتن کلمات خاص با حروف رنگی، ... انجام دهد پیشرفت فراگیر می تواند سبب حذف این سری تکالیف از سوی آموزگار گردد. تکالیف کوتاه مدت صرفاً برای یک شب یا یک هفته انجام می شوند.

به طور مثال فراگیری که در جدول ضرب اشکال دارد با برنامه مدون یک هفته ای در پایه های چهارم و پنجم می تواند این اشکال را جبران نماید.

اگر تعداد فراگیران ضعیف در کلاس درس بسیارند و حتی تنوع ضعف درسی در آن ها مشهود است به طور مثال تعدادی در درس ریاضی، تعدادی در درس فارسی و ... بهتر است دفتری کوچک جهت ثبت نوع تکالیف با قید نام دانش آموز، تاریخ بازبینی و نتایج تهیه نمود.

کاربرد مهارت تشویق مناسب در ضمن تدریس

تجارب و بررسی ها حاکی از آن است که تشویق مرحله ای یعنی تحسین پیشرفت فراگیر نسبت به مرحله قبل خود، نقش مؤثری در تداوم تلاش وی خواهد داشت بنابراین معلم نباید از کاربرد این مهارت ضمن تدریس غافل بماند. معلم تیزبین در جستجوی شاخص های مثبت در این گونه فراگیران بوده و ضمن استفاده بجا از آن ها در موقعیت های مختلف یادگیری علاقمندی و انگیزه تلاش را در آن ها بارور می سازد.

تشویق فراگیران ضعیف باید در اولویت قرار گرفته و به موقع صورت گیرد. (شواهد نشان می دهد که تأثیر گفتن به فرد این که کاری را به طور شایسته ای انجام داده یا در درس بخصوصی پیشرفت کرده است مانند تأثیر دادن جایزه به وی نیست.

شاعری انگلیسی در اشعار خود نقش تشویق را اینگونه مطرح می سازد: «در کلیه امور مرحله وحدی در خود احساس می کنم که در آن باید مطلقاً مورد تشویق قرار گیردم و این نیاز در من به همان اندازه است که محصول زراعی نیاز به باران دارد! از آن پس و آن گاه احساس استقلال می کنم.» بدون شک عدم تشویق کودک وی را در دستیابی به استقلال دچار اشکال می نماید.)

توجه به ارزشیابی های مناسب تشخیصی، مرحله ای و پایانی در تدریس

با توجه به آنکه ارزشیابی از اجزای مهم یک تدریس مطلوب محسوب می گردد، زمانی که شواهد نشان دهند دانش آموزان در آموزش معمولی شکست می خورند معلم با اجرای آزمون های مرحله ای نقاط ضعف را جستجو نموده و مرتفع می سازد.

البته ارزشیابی های تشخیصی و مرحله ای زمانی ارزشمند خواهند بود که بازخورد آن سریعاً به دانش آموز ارائه گردد تا اثربخشی رفع کاستی ها و جبران آن ها را به دنبال داشته باشد. تعیین محل دقیق مشکلات برای دانش آموز ضعیف بازخورد مفیدی خواهد بود به ویژه اگر برای یادگیری یا دوره کردن مطالبی که هنوز آن ها را خوب نیاموخته اند انگیزش مناسبی وجود داشته باشد.

اگر مروری بر صفحات دفتر کلاس اغلب آموزگاران داشته باشیم مشاهده می شود که از دانش آموزان ضعیف کمتر پرسش به عمل آمده و یا صرفاً یکی دو نمره ضعیف برای آن ها منظور شده است. ما انتظار داریم معلمان علاقه مند به بهبود فعالیّت فراگیران، چنین دانش آموزانی را بیشتر مورد پرسش قرار داده و ضمن تأخیر در ثبت نمرات ضعیف آن ها و با آگاهی فراگیر از این موضوع زمینه تشویق وی جهت فراگیری بیشتر و کسب نمرات بهتر را فراهم سازند. اصولاً دانش آموزان در کشف و افشای ظاهر سازی ها مهارت دارند. بدین جهت ضروری است ارزیابی از کار دانش آموز صادقانه باشد اگر به او گفته شود که کارش را خوب انجام داده است و نتیجه امتحانش خوب بوده و بعداً معلوم شود که آن طور نبوده است به زودی متوجه این دوگانگی خواهد شد.

معلم باید جانب صدق و اخلاص را پیش گرفته و با گفتن این جمله که اغلب فراگیران دارای چنین مشکلی هستند اضطراب وی را نسبت به خطاهایش کاهش دهد همچنین به دانش آموز اعتماد بخشد که با تمرین و تلاش و همفکری می تواند به مشکلات خود فائق آید. با ایجاد موقعیت های مثبت برای فراگیران ضعیف می توان زمینه ای فراهم آورد تا همواره این دانش آموزان احساس شکست ننمایند. زیرا احساس شکست های متوالی ممکن است موجب نوعی درماندگی آموخته شده و ناتوانی اکتسابی در دانش آموز گردد. یعنی تصور نماید همواره در همه قدم ها و گام ها با شکست مواجه خواهد بود. چنین تصور نماید که به درد هیچ کاری نمی خورد. اصولاً یأس و ناامیدی ناشی از شکست مدرسه اعتماد و اطمینان به خود را کاهش می دهد.