آموزش و پرورش تحولگرا(٢)

در مقاله قبل خوانید:

شکل گیری، تداوم و بقای زندگی جامعه انسانی برمبنای یادگیری است و یادگیری نیز بر مبنای آموزش و انتقال آموختنی های انسان از فردی به فرد دیگر، از گروهی به گروهی دیگر و از نسلی به نسل دیگر است...

و حالا به ادامه آن می پردازیم:

گرچه جوان بودن جمعیت ایران و افزایش آن به ویژه پس از انقلاب اسلامی را یکی از دلایل افزایش تعداد دانش آموزان می دانند، اما مهم ترین عامل آن گسترش پوشش تحصیلی مناطق مختلف کشور و افزایش تعداد کلاس های درس در تمام مقاطع در مناطق روستایی و عشایری و شهرستان های دور و نزدیک است.

فعالیت سازمان گسترش و نوسازی مدارس پس از پیروزی انقلاب اسلامی کنار تلاش نیکوکاران مدرسه ساز، تعداد مدارس موجود کشور را به نسبت قبل از انقلاب به حدود 2 برابر رسانده است و گرچه هنوز به لحاظ فضای آموزشی و کلاس درس کمبودهایی دیده می شود، ولی این کمبودها کنار آهنگ رشد جمعیت دانش آموزی به نسبت قبل از انقلاب درصد کمتری است.

تلاش برای نخبه گرایی و خلاقیت یکی از قابل توجه ترین و در عین حال قابل نقدترین برنامه های آموزش و پرورش پس از انقلاب، تغییر محتوایی و شیوه آموزش دانش آموزان دوره های تحصیلی است.

توجه به مقطع پیش دبستانی به عنوان آموزش غیررسمی و غیردولتی فرزندان ملت و بهره گیری از آموزش های نوین تجربه گرا و مشارکتی، سرآغاز این تغییر است و در دوران ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان هم با توجه به شرایط سنی دانش آموزان در هر مقطع شاهد تغییرات شگرف و نحوه ارائه دروس، بالا بردن سطح علمی معلمان و مربیان و تربیت آن ها بر مبنای توان ارایه آموزش های مشارکتی و خلاقانه به دانش آموزان هستیم.

در این میان دوره ی متوسطه تحصیلی به عنوان آخرین دروازه ورود دانش آموزان به دنیای تجربه گرای اجتماع خواه ادامه تحصیل در مقاطع دانشگاهی و خواه بازار کار شاهد تغییرات بیشتری بوده است.

تلاش های آموزش و پرورش در دستیابی به محیطی تجربی، و تلفیق آن با نظریه های آموزشی منجر به موفقیت های پی درپی دانش آموزان ایرانی در المپیادهای علمی مختلف و تداوم این موفقیت ها در محیط های دانشگاهی است.

گرچه ناکارآمدی در جذب نخبه های آموزش و پرورش و نارسایی در  به کارگیری نیروهای جوان در شغل های متناسب عاملی منفی برای تداوم موفقیت ها و ثمردهی ذهن های پویا و خلاق، در بستر اجتماع شده است، دختران دانش آموز و تغییر ذهنیت ها یکی دیگر از محورهای قابل توجه آموزش و پرورش در چند سال اخیر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی گسترش سال به سال تمایل دختران به آموختن علم و دانش و فراگیر کردن امکانات برای تحت پوشش قرار دادن دختران تا مقاطع عالی تحصیلی است.

اگرچه اکنون برخی، افزایش و پیشی گرفتن دختران دانشجو را عاملی نگران کننده تلقی می کنند، اما در بدبینانه ترین حالت ها هم وجود دخترانی باسواد و خلاق در جامعه حتی اگر شغل و حرفه درآمدزای مناسبی هم برای آن ها فراهم نشود، غنیمت بزرگی به شمار می رود که باید آن را قدر دانست.

در حال حاضر براساس آمار موجود، تقریبا نیمی از دانش آموزان کشور را دختران تشکیل می دهند که جدای از فراهم کردن و گسترش امکانات تحصیل آنان، زمینه سازی فرهنگی برای تمایل خانواده ها به سوادآموزی دختران از سوی نظام آموزش و پرورش قابل توجه است.