بررسی کنکور کارشناسی ارشد مجموعه تاسیسات برق

اين درس جزو دروسي مي‌باشد كه داوطلبان گرايش مكاترونيك به آن پاسخ مي‌دهند و تنها براي اين گرايش داراي ضريب مي‌باشد.

اين درس از لحاظ بودجه‌بندي در سال 1392 از مبحث سيستم‌ها و مبناهاي عددي يك سؤال مدارهاي منطقي 2 سؤال، ساده‌سازي توابع منطقي يك سؤال، مدارهاي منطقي تركيبي 3 سؤال، واحدهاي منطقي ترتيبي 2 سؤال و مدارهاي منطقي ترتيبي 3 سؤال مطرح شده بود.

داوطلبان عزيز با خواندن كامل كتاب‌هاي موريس مانو و نلسون مي‌توانند به درصد خوبي در اين درس دسترسي پيدا كنند.

تعداد سؤالات آزمون كارشناسي ارشد تمام درس‌هاي مهندسي برق به جز زبان 12سؤال است. تعداد سؤالات درس تحليل كنترل نيز 12 سؤال است. نكته‌اي كه در مورد سؤالات كارشناسي ارشد برق به چشم مي‌خورد اين بود كه در درس کنترل از تقریبا ۷۰ درصد مباحث کنترل سؤال مطرح شده بود.

از لحاظ بودجه‌بندي از مبحث سیستم مکانیکی ۱ سؤال، پاسخ فرکانسی ۳ سؤال، روشهای جبرانسازی 1 سؤال، پاسخ گذرا ۳ سؤال پاسخ حالت دایم 1 سؤال، راوث 1 سؤال و از سؤالات ترکیبی از مباحث مختلف 2 سؤال، مطرح شده است. در سال‌هاي اخير روند سؤالات کنترل رو به مفهومی تر شدن پيش رفته است، اما هنوز براي حل سؤالات کنترل دانشجو احتياج به تمرين و تكرار فراوان دارد به عبارتي براي اينكه دانشجو بتواند سؤالات کنترل را در زمان مناسب حل كند بايد قبلاً از مباحث مختلف به اندازة كافي سؤال حل كرده باشد تا سؤالات آزمون كارشناسي ارشد، نكته جديدي نداشته و فقط احتياج به زمان براي حل سؤال داشته باشد، نه اينكه زماني را به حل سؤالي اختصاص دهد كه براي اولين بار با آن مواجه شده است.

مطلبي كه در مورد سؤالات درس تحليل سیگنال‌ها و سیستم‌ها به چشم می‌خورد مفهومی بودن سؤالات و عمیق طرح شدن آنها بود، به طوری که تنها با دانستن نکات تستی و محاسبات سر انگشتی نمی‌شود به بیشتر سؤالات جواب داد و به علاوه این که از تمام مباحث به جز مبحث نمونه برداری سؤال مطرح شده بود.

از لحاظ بودجه‌بندي از مبحث مقدمات و خواص سیستم‌ها 1 سؤال، از مبحث سیستم‌های خطی و تغییر ناپذیر با زمان 3 سؤال، از مبحث سری فوریه یک سؤال، ازمبحث تبدیل فوریه زمان پیوسته 2 سؤال و از مبحث تبدیل فوریه زمان گسسته 1 سؤال از مبحث تبدیل لاپلاس 2 سؤال و از مبحث تبدیل z دو سؤال و از مبحث نمونه برداری نیز هیچ سؤالی طرح نشده بود .

به طور خاص از مبحث سری فوریه زمان پیوسته سؤالی مطرح نشده چرا که این مبحث در ریاضی مهندسی به طور کامل تحت پوشش قرار می گیرد.

در سال‌هاي اخير روند سؤالات سیگنال رو به مفهومي‌ و محاسباتی تر شدن پيش رفته است، به طوری که تمرکز در لحظه امتحان و همچنين خواندن دقیق قضایای مهم کتاب های اصلی مرجع از تمرین و تکرار اهمیت بیشتری دارد.

درس سیگنال برای طراحان و مهندسان برق به یک دید و رویکرد تبدیل شده است. ممکن است در طول دوره کارشناسی با هیچ کدام از قضایای این درس به طور مستقیم رو به رو نشویم و یا از آنها به طور مستقیم استفاده نکنیم، ولی داشتن دید سیستمی به تمامی مسائل مهندسی برق بسیار اهمیت دارد که یک مهندس برق را از یک تکنسین ساده متمایز می کند به همین دلیل است که در چند سال اخیر این درس به مجموع دروس امتحانی اضافه شده است .

درس تحليل سیگنال‌ها و سیستم‌ها در آزمون كارشناسي ارشد امسال شامل چند نكته بود:

1ـ سؤالات اين درس در تمام فصول پخش مي‌شوند لذا دانشجو بايد تمام مباحث را با دقت بخواند.

2ـ سؤالات اين درس به گونه‌اي هستند كه براي حل آنها احتياج به مطالعه دقیق قضایای پایه نیاز است .

3ـ به علاوه داشتن پایه قوي در ریاضی مهندسی و دیفرانسیل به درک مناسب تر سؤالات این بخش کمک خواهد کرد .

سؤالات رياضيات در آزمون كارشناسي ارشد 92، به لحاظ تعداد همانند سال قبل 12 بود ولي در بودجه‌بندي تغيير كوچكي رخ داده بود و آن اينكه 1 سؤال از سهم سؤالات رياضي مهندسي كسر و به سهم سؤالات معادلات ديفرانسيل اضافه شده بود. در واقع امسال 6 سؤال به رياضيات مهندسي، 4 سؤال به معادلات ديفرانسيل و 2 سؤال به آمار و احتمال اختصاص يافته بود. در زير سؤالات هر يك از اين دروس به تفكيك مورد بررسي و تحليل قرار مي‌گيرد:

معادلات دیفرانسیل

در کنکور کارشناسی ارشد سال 92 ، 4 سؤال از کل سؤالات مربوط به درس معادلات دیفرانسیل بود که در مقایسه با سال 91 یک سؤال بیشتر است. اولین نکته‌ایی که در مورد سؤالات امسال توجه ما رو جلب می‌کند آمدن دو سؤال از فصل "حل معادلات با استفاده از سری‌های توانی" است، حتی یکی از سؤال ها از مبحث بسل بوده که به ندرت مورد نظر طراحان است و این نشان می‌دهد که سیاست "غافلگیری" می‌تواند، دانشجویی که با توجه به بودجه‌بندی‌ها برای این فصل کمتر فسفر سوزانده را ناامید کند!! نکته دوم این که هم سال 91 هم سال 92 یک سؤال از فصل معادلات مرتبه دوم و بالاتر آمده که هر دوی آنها از مبحث معادلات همگن با ضرایب غیر ثابت از نوع کوشی اویلر بوده که نشان‌دهنده تست خیز بودن این مبحثه! جالب است بدانيم که دقیقاً همین تست جزو سؤال‌های کنکور ارشد مکانیک 92 هم بوده است نکته بعدی در مورد سؤالات معادلات دیفرانسیل ارشد برق سال 92 اين است که از بین 4 سؤال ،3 سؤال را می‌توان بدون هیچ اطلاعاتی از معادلات دیفرانسیل و فقط با صبر و حوصله جواب داد !

رياضي مهندسي

سؤالات رياضي مهندسي رشته‌ي برق به لحاظ ضريب سختي آسان‌تر از سال قبل بود. 2 سؤال كاملاً تكراري (اين سؤالات در سال‌هاي 86 و 90 در آزمون رشته‌ي برق مطرح شده بودند.) و يك سؤال كه عين آن را در متن كتاب داشتيم، به نظر آزمون را براي داوطلبان امسال آسان كرده بود.

در آزمون امسال 1 سؤال از روابط كوشي ـ ريمان، 1 سؤال از فصل سري ‌فوريه، 2 سؤال تكراري از فصل معادلات با مشتقات جزئي، 1سؤال از فصل نگاشت و 1سؤال نسبتاً ساده از انتگرال‌گيري مختلط مطرح شده بود. به نظر مي‌رسد طراحان وقت زيادي براي طرح سؤالات امسال نگذاشته بودند، ولي در كل سؤالات استاندارد بود و توزيع سؤالات در فصول هم به خوبي رعايت شده بود.

آمار و احتمالات

درآزمون كارشناسي ارشد سال 92 (بهمن 91)، همانند سال گذشته2 سؤال آمار و احتمال طرح شده بودکه در مقایسه با سؤالات سال قبل در ابتدا باید گفت که ضریب سختی سؤالات امسال بسیار کمتر از سال گذشته بود. امسال یک سؤال از"توزیعهای آماری" و یک سؤال از "متغیرهای تصادفی" داده شده بود که حل آنها به زمان زیادی نیاز نداشت.

سؤال اول یک سؤال ساده از بحث "توزیع پواسون" بود که به راحتی قابل حل بود و سؤال دوم نیز سؤالی در مورد تابعی از "متغیرهای تصادفی" بود که آن هم با کمی دقت به راحتی به گزینه صحیح می‌رسید.

با توجه به کم شدن تعداد سؤالات مجموعه ریاضی در این چند ساله و بالا رفتن درصد هر سؤال شاید به با اهمیت بودن سؤالات آمار و احتمال بتوان اشاره کرد. دانشجویان امسال به راحتی می‌توانستند با مطالعه منطقی در این درس به هر دو سؤال پاسخ دهند که این موضوع بسیار کمک کننده برای بالا بردن درصد مجموعه ریاضی بود.

تعداد سؤالات درس تحليل الکترونیک نيز 12 سؤال است. نكته‌اي كه در مورد سؤالات كارشناسي ارشد برق به چشم مي‌خورد اين بود كه در درس الکترونیک بر خلاف درس‌هاي ديگر رشته برق از تقریبا ۸۰ درصد مباحث الکترونیک سؤال مطرح شده بود.

از لحاظ بودجه‌بندي از مبحث دیود۱ سؤال، اپ امپ 1 سؤال، مدارهاي مرتبه دوم 1 سؤال، تحليل DCAC MOS ۳ سؤال، منابع جریان 1 سؤال، تقویت کننده تفاضلی 1 سؤال، تحلیل DCAC BJT ۱ سؤال، رگولاتور 1 سؤال، تقویت کننده توان 2 سؤال، مطرح شده است.

اين روند به خوبي نشان مي‌دهد كه با بررسي سؤالات امسال نسبت به سال‌هاي گذشته درس الكترونيك و رسيدن به پاسخ درست در آنها كمي دچار تغيير شده است و رسيدن به حد مطلوب براي پاسخ‌گويي به شدت نيازمند تمرين و تكرار در اين درس مي‌باشد. درس الكترونيك جزء درس‌هايي مي‌باشد كه با زدن تست‌هاي فراوان در اين درس مي‌توان به درصد خوبي در اين درس رسيد.

آزمون سال 92 مانند سال گذشته با 12 سؤال در هر درس تخصصی برگزار شد. با توجه به کاهش تعداد سؤالات اهمیت بعضی از فصل‌ها افزوده شده و سؤالات از سطح دشواری مناسبی برخوردار بودند. در این سال سؤالات در اکثر دروس به صورتی طراحی شده بود که بتواند افراد را از یکدیگر تفکیک کرده و معلومات آنها را به خوبی ارزیابی نماید.

در این همانند سال گذشته بخش مدل و عملکرد خطوط انتقال بیشترین تعداد سؤالات را تشکیل داده بود، که این بخش را به مهم‌ترین بخش کتاب بررسی تبدیل می‌نماید. مجدداً همانند سال گذشته یک سؤال از مبحث امواج سیار مطرح شده بود که نشان دهنده‌ی تمایل طراحان به طرح سؤال از این بخش می‌باشد.

از لحاظ بودجه‌بندی بخش مفاهیم اساسی سیستم‌های انرژی الکتریکی با دو سؤال, بخش پارامترهای خط انتقال با دو سؤال، در بخش مدل و عملکرد خط انتقال هفت سؤال، مبحث شبکه‌های توزیع با یک سؤال تشکیل دهنده‌ی سؤالات آزمون بوده و مبحث پخش بار سؤالی مطرح نشده است.

در نهایت می توان سؤالات درس بررسی سيستم‌هاي قدرت را در سال 92 را از لحاظ دشواری در دسته‌ی متوسط طبقه‌بندی کرد. داوطلبان می‌توانند با تأکید بر فصل مدل و عملکرد خط و تمرین رو مباحث این درس درصد بالایی را در این درس کسب نمایند.

درس ماشین یکی از درس های مهم و تعیین کننده برای گرایش قدرت و یک درس با ضریب 3 برای گرایش کنترل محسوب می شود. داوطلبان برای کسب رتبه های برتر در گرایش قدرت و برای بهبود عملکرد در گرایش کنترل نیاز به موفقیت و کسب درصد بالا در این درس دارند. امسال نیز همانند سال گذشته درس ماشین دارای ۱۲ سؤال و زمان ۳۶ دقیقه بود. با توجه به زمان کم تمرکز سؤالات بیشتر بر مفاهیم بوده و کمتر سؤالی با محاسبات پیچیده دیده می شد.

نکته ی مهم در درس ماشین های الکتریکی اهمیت به ساختارها و رفتارهای ماشین‌های الکتریکی است. بدیهی است بدون درک کامل از ساختار یک ماشین و تنها با حفظ فرمول‌ها داوطلب نمی‌تواند به خوبی از پس سؤالات بر آید. نکته‌ی دیگر افزایش اهمیت فصول مدارهای مغناطیسی و اصول تبدیل انرژی به دلیل کاهش تعداد سؤالات است. این دو فصل با وجود سادگی همواره مورد توجه طراحان بوده و هر ساله 2 یا 3 سؤال از آن مطرح می‌گردد. بدیهی است با توجه به سادگی مطالب این فصول، شانس داوطلبان برای پاسخ به سؤالات آنها بیشتر می‌باشد.

از لحاظ بودجه‌بندی کنکور سال 92 از یک سؤال از بخش مدارهای مغناطیسی، یک سؤال از مبحث اصول تبدیل انرژی، چهار سؤال از مبحث ماشین های DC ، سه سؤال از بخش ترانسفورماتورها و سه سؤال از مبحث ماشین‌های القایی تشکیل شده است که دقیقاً مشابه کنکور سال 91 می‌باشد.

از لحاظ میزان دشواری سؤالات بايد گفت با توجه به سادگی کلی مباحث مدارهای مغناطیسی و اصول تبدیل انرژی عملا تفاوت قابل ملاحظه ای بین سختی سؤالات در این فصول دیده نمی شود. اما سؤالات در بخش ماشین های القایی سال 92 به نسبت سال 91 مفهومی‌تر بوده و نیاز به درک عمیق‌تری از رفتار ماشین القایی به منظور حل آنها احساس می‌گردد. در بخش ماشین‌های DC سؤالات مطرح شده از لحاظ حجم محاسبات سنگین تر بوده و نیاز به زمان و تسلط بیشتری برای حل آنها احساس می گردد. در مورد مبحث ترانسفورماتور ها سؤالات سال 92 از لحاظ حجم محاسبات مورد نیاز کمتر از، سال‌های گذشته بوده اما کمی مفهومی‌تر شده و از حالت کلیشه‌ای خارج گردیده است.

در نهایت برای موفقیت در درس ماشین های الکتریکی به داوطلبان توصیه می گردد که علاوه بر مطالعه‌ی مفهومی کتاب‌ها و آشنایی با ساختار ها و اصول تبدیل انرژی در ماشین های الکتریکی با تمرین بر مهارت های حل مسئله خود افزوده و با مطالعه ی فصل های ساده ی تبدیل انرژی، شانس خود را در این درس افزایش دهند.

زبان تخصصی درس مشترک بین تمام گرایش‌های برق بوده و با توجه به میانگین نسبتاً پایین شرکت کنندگان در این درس، به خوبي می‌تواند در افزایش تراز و نمره‌ی کل به داوطلب کمک نماید. در سال 92 نیز همانند سال‌های گذشته این درس شامل 15 سؤال بوده که با توجه به حجم متن‌ها و زمان کم نیاز به مهارت و تمرین قبلی برای پاسخ‌دهی به سؤالات احساس می‌گردد.

از لحاظ دشواری سؤالات آزمون سال گذشته در سطح متوسط بوده است. از مجموع 15 سؤال 4 سؤال از لغات تخصصی بوده که همانند سال گذشته می باشد. باید توجه شود که داشتن گنجینه‌ی غنی لغات علاوه بر بهبود عملکرد داوطلبان در بحث لغت تخصصی، می‌تواند در درک مطلب از متون ارائه شده نیز آنها را یاری نماید.

همچنين برای پاسخ‌گویی به متون زبان تخصصی اصل بر آشنایی شما با متن و مطالب ارائه شده در آن نبوده بلکه هدف سنجش مهارت‌های درک مطلب شما می‌باشد. برای پاسخ‌گویی به سؤالات مربوط به متن‌ها در زمان کم داوطلبان نیاز به یک گنجینه‌ی لغات مناسب، تمرین و افزایش مهارت‌های Reading comprehension می‌باشد. برای افزایش این مهارت باید علاوه بر آشنایی با این روش‌ها, متن‌های مربوط به آزمون‌های سال‌های گذشته را مرور کرده و مهارت‌های آموخته شده را روی آنها پیاده نمایيد.

درس الکترو مغناطیس یکی از درس های تاثیر گذار برای گرایش های مخابرات و الکترونیک بوده و در گرایش قدرت می تواند در بهبود رتبه به داوطلبان کمک نماید. همان طور که مشاهده می شود، سوال ها عموما از مباحث پايه و مفاهيم بنيادین و ضروری درس مطرح گردیده اند و از طرح سوال از مباحث تکمیلی درس پرهیز شده است. به همین دلیل نیاز به تسلط به این دسته از مفاهیم و نیز انجام عملیات ریاضی بیش از پیش ضروری است. ضمن آن که برای حل این سوالات نیازی به حفظ هیچ نوع رابطه خاصی (غیر از تعاریف پایه ای) وجود ندارد، هر چند به یاد داشتن روابط و نتایج خاص برای بعضی حالات خاص در کنار تسلط، به شکل قابل توجهی منجر به بالا رفتن سرعت حل سوالات می گردد.

نکته دیگر، وجود سوالاتی است که بعضا از ترکیب چند مبحث طرح شده اند. با توجه به کاهش تعداد سوالات کنکور در سالیان اخیر، به نظر می رسد طراحان کنکور بیش از پیش به گنجاندن این نوع سوالات و ارزشیابی همزمان چند مبحث در یک سوال واحد، گرایش پیدا کنند. این موضوع اهمیت مطالعه همه جانبه و کلی نگرانه و پرهیز از حذف قسمتی از مباحث درس از برنامه مطالعه را بیش از پیش نمایان می سازد.

از لحاظ بودجه بندی بر خلاف سال گذشته امسال 7 سوال از بخش میدان ها الکتریکی و 5 سوال از بخش میدان های مغناطیسی مطرح شده و از لحاظ دشواری کمی دشوار تر از سال گذشته بوده است.

مباحث درس مدارهای الکتریکی معمولا به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا می کنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آن ها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آن ها ضروری است. بر همین اساس، هر سوال مدار معمولا به طور طبیعی ترکیبی از چندین مبحث را در خود دارد و به همین دلیل، شاید جداسازی سوالات بر حسب سرفصل کار منطقی ای نباشد.

با نگاهی به سوالات می توان دریافت که سوالاتی که به طور مستقیم از مباحث درس مدارهای الکتریکی 1 طرح شده 4 سوال و مابقی سوالات (8 سوال) از درس مدارهای الکتریکی 2 مطرح شده است. بنابراین، برای کسب حداقل نمره قابل قبول در این درس، نیاز است که درس مدارهای الکتریکی 1 به طور کامل و دقیق و موشکافانه مطالعه گردد. اما برای کسب نمره ممتاز و عالی، این کار به هیچ عنوان کافی نیست و تسلط کامل بر درس مدارهای الکتریکی 2 نیز ضروری خواهد بود. از لحاظ بودجه بندی در سال 92 یک سوال از بخش مباني مدارهاي الكتريكي، قضاياي اوليه مدار و قضاياي تونن و نورتن , یک سوال از بحث مدار های مرتبه ی دوم, دو سوال از تحلیل حالت دائمی سیسنوسی, یک سوال از مبحث گراف‌هاي شبكه و روش‌هاي تجزيه و تحليل مدار و مدار دوگان , از القا كنائي متقابل یک سوال, از معادلات حالت یک سوال, از تبديل لاپلاس، توابع شبكه و فركانس طبيعي دو سوال و در نهایت از بخش های قضاياي شبكه و شبكه‌هاي دودريچه‌اي هر کدام یک سوال مطرح شده است.

همچنین نیاز به تذکر نیست که سوالات درس مدارهای الکتریکی، همانند سایر دروس کنکور، سال به سال به سمت مفهومی تر شدن پیش رفته اند. به خصوص در سال های اخیر با کاهش تعداد سوالات هر درس، این موضوع اهمیت بیشتری به خود گرفته است. ضمن آن که سوالات این درس به طور کلاسیک نیاز به انجام محاسبات قابل توجه و تجزیه و تحلیل ریاضی دارند و حل چنین سوالاتی، در صورتی که دانشجو تسلط بالایی بر مباحث درس و نیز سرعت بالایی در محاسبات ریاضی نداشته باشد، وقت گیر خواهد بود و یا در بسیاری از مواقع، منجر به جواب صحیح نخواهد شد. بر همین اساس، برای افزایش تسلط بر مفاهیم درس مدار و نیز کاهش زمان محاسبات ریاضی، تمرین زیاد و حل نمونه سوالات متنوع و فراوان بسیار مفید و حتی ضروری است.