مشهودترین پیامد عملی نظریه یونگ درباره شخصیت

نویسنده مقاله : مهدی مزیدی

دانشجوی کارشناسی روانشناسی بالینی

دلیل اینکه تصمیم گرفتم در مورد این تست بنویسم چند مزیت و برتری آن است.
اولا اینکه این تست نسبت به تستهای دیگر ساختاری ساده دارد، براحتی می توان آن را آموخت و حتی خودتان هم می توانید آن را اجرا کنید.    در حال حاضر یکی از مهم ترین ( و برخی معتقدند مهم ترین)تست شخصیت سنج در دنیاست که استفاده های بسیاری دارد و در زمینه های بسیاری در حد وسیعی از آن استفاده می شود.دیگر اینکه از آنجاییکه این تست برای مشخص نمودن تیپهای شخصیتی در افراد سالم و بهنجار است نه بیماران روانی؛ بنابراین می توانید از آن را روی خودتان یا اطرافیان اجرا کنید که  به شناخت بهتر خودتان و دیگران و هم چنین تعامل بهتر با آنها منجر می شود هم چنین فرهنگ تاثیر زیادی روی این تست ندارد و یک تست نابسته به فرهنگ می باشد. میتوانید در سایت www.Iranzehn.com  خودتان را تست کنید و در همان لحظه پاسخ آزمون و تیپ شخصیتی خود را دریافت کنید.

MBTI یک آزمون شخصیت سنج است که در حال حاضر مهم ترین ابزار اندازه گیری برای شناخت و درک تفاوتهای شخصیتهای سالم معرفی میشود.

تاریخچه:
این تست توسط کاترین کوک بریگز(1968-1875) و دخترش ایزابل بریگز مایرز(1980-1897) ساخته شده است. نه کاترین و نه ایزابل تحصیلات رسمی در روانشناسی و روانسنجی نداشتند به هیچ موسسه تحقیقاتی و یا دانشگاهی وابسته نبودند و گروهی نداشتند. ایزابل که بعد از تهیه طرح اولیه تست 30 سال روی آن کار کرد، در ابتدا آمار، ریاضیات و اصول تست های روانی مثل اعتبار و پایایی و... را  نمی دانست و برای یادگیری آنها به شاگردی ادوارد ان.های که رئیس بخش حسابداری یکی از بانکهای آمریکا بود درآمد و از او خواست تا آنها را به او بیاموزد.
درحال حاضر مرکزی به نام مرکز کاربردهای تیپ  های روانشناختی وجود دارد که در مورد این تست می باشد و تحقیقات مختلف راجع به آن را حمایت می کند. شروع برنامه و فعالیتی که منجر به ساخته شدن این تست شد بخاطر یک اتفاق و یا بهتر بگوییم یک خوش شانسی بود.

ایزابل که دانشجوی لیسانس علوم سیاسی بود با کلارنس مایرز آشنا میشود و بهم علاقمند می شوند.تفاوت بین تیپ شخصیتی کلارنس و ایزابل یک نکته مهم در تاریخ این تست است. قبل از ازدواجشان، ایزابل، کلارنس را برای آشنایی با خانواده اش به منزلشان برد.کاترین کوک بریگز از همان ابتدا متوجه تفاوت بین دخترش و نامزدش شد و نتیجه گرفت که داماد آینده اش یک مرد جوان و ستودنی است ولی شبیه هیچ فرد دیگری در خانواده آنها نیست.این اتفاق باعث برانگیخته شدن حس کنجکاوی کاترین شد و شروع به تحقیقات خود در زمینه تفاوتهای بین فردی و شخصیتی نمود. او این کار را با خواندن زندگی نامه افراد انجام داد و بعد از چند سال و خواندن زندگینامه های بسیار چهار نوع تیپ شخصیتی را بدست آورد.
چند سال بعد کاترین با خواندن کتاب تیپ های روانشناختی اثر یونگ که سال 1923 به انگلیسی ترجمه شده بود دریافت که نظرات خودش با یونگ هم پوشی داشته و حتی نظرات یونگ بهتر و جامع تر از نظرات او هستند.کاترین این کتاب را به دخترش ایزابل هم معرفی کرد و بعد از آن آنها به مشاهده کردن تیپ های روانشناختی پر

داختند و همچنین آثار یونگ را مطالعه کردند.
وقتی که جنگ جهانی دوم شروع شد، آنها تصمیم گرفتند تا نظرات یونگ را در مورد تیپ های شخصیتی به استفاده عملی و مرحله اجرا درآورند. دلیل این امر هم آن بود که مشاهده کردند بسیاری از افراد شاغل بخاطر بی علاقگی و منطبق نبودن توانایی هایشان با مشاغلشان، بجای استفاده از استعدادهایشان، نمی توانند در کار باروری خوبی داشته باشند. همچنین آنها دوست داشتند تا وسیله ای بسازند که به انسانها کمک کند تا یکدیگر را بهتر بشناسند و درک کنند.

ایزابل شروع به ساختن یک تست قلم کاغذی نمود که تیپ ها را بسنجد و تستی که ساخت طی سی سال آینده بتدریج و با زحماتی که کشیده شد و تحقیقاتی که صورت گرفت رشد کرد.

موارد کاربرد :

1.شناخت بهتر خود و دیگران: درک تیپهای روانشناختی، درکل راه را برای درک بهتری از روانشناسی انسان فراهم میکند. (یونگ)
درک تیپ های روانشناختی به افراد کمک می کند تا از حالت تحریک پذیری به سمت پذیرش رفته و از تفاوتها به نحو سازنده و مطلوبی استفاده کنند. هم چنین برخی افراد فکر می کنند که کارکرد تیپ آنها برتر است و تاکید بیشتری بر نکات منفی گروه مقابل می کنند ولی شناخت بیشتر باعث می شود تا از سوگیری های منفی نسبت به اشخاص با تیپ های متفاوت جلوگیری شود.
2.مشاوره ازدواج
3.ایجاد تیمهای کاری: گفته میشود که در تشکیل تیمهای کاری اگر از تیپ های مختلف شخصیتی استفاده شود تا جنبه های مختلف کار و پروژه پوشش یابد بهتر است.
4.حل تعارضات درون سازمانی
5.آموزش و توسعه مدیریت
6. کارمندیابی     
7. مشاوره شغلی: در رابطه با مشاوره شغلی نکات مهمی وجود دارد از جمله اینکه با این تست نمی توان موفقیت افراد را در مشاغل پیش بینی کرد زیرا که موفقیت در شغل وزندگی به عوامل ززیادی بستگی دارد.

مایرز و بریگز 16 تیپ شخصیتی را مشخص می کنند و عقیده دارند که تمام انسانها در یکی از این تیپ ها قرار میگیرند که البته قرار گرفتن افراد در یکی از این تیپها بدان معنا نیست که انسانها منحصر بفرد نمی باشند. تمام تیپ ها به یک اندازه ارزشمند هستند و هیچ تیپی بهتر یا بدتر نیست. هم چنین تیپ ها نشان دهنده میزان هوش افراد نیستند. تیپهای شخصیتی به صورت ویژگی های دوقطبی و متضادی  بیان میشوند که عبارتند از :
Dichotomies
Extroversion (E) -    (I) Introversion
Sensing (S) -    (N) Intuition
Thinking (T) -    (F) Feeling
Judgment (J) -    (P) Perception
قبل از توضیح دادن هریک از این ویژگی ها یک توضیح کلی در مورد آنها لازم است.
اولا اینکه این ویژگی ها معنای تخصصی دارند که با کاربردهای روزمره این کلمات تفاوتهایی دارد. دوم اینکه تمام انسانها تمام این ویژگی ها را دارا می باشند ولی کاری که این تست انجام می دهد این است که ترجیح افراد را در این ویژگی ها نشان می دهد. برای مثال تمام افراد هم دارای نگرش برونگرایی هم درونگرایی هستند ولی فقط یکی از آنها در شخصیت آنها غالب می باشد. یونگ معتقد بود که کارکرد غالب، رفتار فرد را هدایت می کند ولی کارکرد غیرغالب نیز بدون تاثیر نیست. این کارکرد به ناهشیار شخصی فرد رفته و در برخی مواقع روی او اثر می گذارد برای مثال ممکن است که  افراد درونگرا تمایل زیادی برای گریز از درون خویش و اندیشه هایشان به سمت دنیای بیرون و تبادل با دیگران را تجربه کرده و گهگاه بصورت غیرمنتظره ای برونگرا شوند. نشان دیگر قدرت درونگرایی واپس زده شده این است که درونگرایان افراد برونگرا را جذاب می یابند. نکته مهم دیگر اینکه طبق نظر یونگ ترجیحات غالب و تیپ شخصیتی در طول زندگی ثابت می مانند ولی این امکان وجود دارد که در میزان ویژگی ها تفاوت ایجاد شود برای مثال یک شخص درونگرا میتواند از میزان درونگرایی خود بکاهد و اجتماعی تر شود و یا یک فرد حسی برخی از ویژگی های مفید ویژگی شهود را تمرین کند و در نظر داشته باشد.

Introvert   درونگرا

افراد درونگرا تمایل دارند روی تجربیات و عقاید دنیای درونی خود تمرکز کنند. انرژی و توجه شان را متوجه درون ساخته و از افکار، احساسات و اندیشه های درونی خود انرژی می گیرند.
تمایل به برقراری ارتباط نوشتاری بجای دیداری. تعاملات و دوستی های جاندار را ترجیح می دهند. تمایل به اندیشه و تفکر پیش از هرگونه حرف یا عملی. برای بازسازی انرژی نیاز دارند تا زمانهای آرامی را به تنهایی بگذرانند.

Extravert  برونگرا

افرادی که ترجیح برونگرایی دارند، بیشتر به افراد و اشیا توجه می کنند، از رویدادها، تجربه ها و تعاملات بیرونی انرژی می گیرند، به صحبت و واکنش پیش از هرگونه تفکر و تامل تمایل دارند( ابتدا عمل می کنند، بعد در موردش فکر می کنند و بعد دوباره عمل می کنند)، تعاملات اجتماعی گسترده دارند، اجتماعی هستند و در کارها و فعالیت و ایجاد روابط پیش قدم می باشند. کارکرد و روشی که افراد اطلاعات را کسب می کنند(حس کردن و شهود)

Sensing   حسی

یکی از راههای درک و پی بردن به امور و واقعیات استفاده از حواس پنجگانه است.افرادی که حسی بودن را ترجیح می دهند، امور را همانگونه که رخ می دهند، در می یابند و اشیا را همانطور که هستند می آزمایند نه کمتر و نه بیشتر، به امور عینی یک موقعیت علاقه بیشتری دارند و به کار علمی ارزش می دهند، به زمان حال توجه دارند و خواستار دریافت اطلاعات جزء به جزء و گام به گام هستند.

Intuition  شهودی

افراد با ترجیح شهودی تمایل دارند تا به اطلاعات انتزاعی و تئوری اعتماد کنند، به بینش تخیلی اهمیت می دهند، دیدگاهی وسیع دارند و مایلند تفکر چندبعدی داشته باشند. دوست دارند ایده های جدید خلق کنند و در دیدن امکانات جدید (خلاقیت) و احتمالات آینده بینش خوبی دارند و ترجیح می دهند با دیدن " تصویر بزرگ" یک مساله و تمرکز بر پیوندها و ارتباطات موجود میان حقایق، اطلاعات را درک کنند.
از میان رویکردهای روانشناسی می توان گفت که رویکردهای زیستی، رفتاری و شناختی به حسی بودن و رویکردهای روان تحلیل گری و معناگرایی بیشتر شهودی هستند. بنابر تحقیقی هم که در تهران روی تیپ شخصیتی روان درمانگران صورت گرفته، درمانگران با رویکرد روان تحلیل گری بیشتر ترجیح شهودی داشتند درحالیکه درمانگران رفتاری شناختی بیشتر حسی بودند.
کارکرد و روشی که افراد از طریق آن تصمیم می گیرند. (تفکر، احساس)

Thinking  تفکری

افرادی که ترجیح می دهند در تصمیم گیری از تفکر استفاده کنند، به نتایج منطقی انتخاب یا عمل توجه دارند. آنها سعی دارند تا از لحاظ فکری خود را از موقعیت جدا کرده و به شکل عینی آن را آزموده و تجزیه و تحلیل کنند،از دلایل علت و معلولی استفاده می کنند، عیب ها را ردیابی کرده و بازخوردهای سازنده می دهند، منطقی و منصف هستند و سرسخت.

Feeling   احساسی

افراد با این ترجیح به این نکته توجه دارند که چه چیزی برای خودشان و دیگران مهم است و ضرورتی ندارد که این چیز حتما منطقی باشد، بر حسب ارزشها و احساسات تصمیم گیری می کنند، افرادی ملایم و مهربانند، زودرنج هستند و از لحاظ روانی این توانایی را دارند که خود را بجای دیگران بگذارند و ارزشهای آنها را در نظر بگیرند. نباید چنین تصور کرد که احساس کارکردی غیرمنطقی است بلکه بنابرنظر یونگ، تفکر و احساس هردو از کارکردهای عقلانی و منطقی هستند زیرا که هردو به سازمان دادن و طیقه بندی تجربه ها مربوط   می شوند.
گرایشهای خاصی که افراد سبک زندگی خود را مشخص می کنند.( قضاوتی و ادراکی)

Judging    قضاوتی

افرادی که نگرش قضاوتی دارند (چه فکری و چه احساسی) تمایل دارند به شیوه ای برنامه ریزی شده زندگی کنند. طرفدار قاعده و قانون هستند، جهت انجام کارها و جلوگیری از فراموش شدن آنها را یادداشت می کنند. به سرعت تصمیم می گیرند، به نظم و ترتیب و برنامه اهمیت می دهند، تغییرات بی برنامه را دوست ندارند و از فشارهای روانی دقیقه آخر اجتناب می کنند.

Perceiving  ادراکی

افرادی که در تعامل با جهان بیرون نگرش ادراکی (چه حسی و چه شهودی) دارند، دوست دارند که بطریقی خودجوش و منعطف زندگی کنند، خود را ملزم به انجام کارها در سروقت مشخص نمی دانند، دوست دارند کارها آزاد و قابل تغییر باشد، تصمیم گیری را برای جمع آوری اطلاعات به تاخیر می اندازند و با فشارهای آخرین لحظه احساس انرژی می کنند.
در پایان برای آشنایی با نوع اطلاعاتی که تست درباره تیپ ها ارائه می دهد، ویژگی های تیپ شخصیتیESTJ
که طبق تحقیق دکتر عابدین در بین ایرانیان مهاجر در آمریکا تیپ شخصیتی غالب می باشد و همچنین در بین ایرانیان بطور کلی یکی از بیشترین تیپ های شخصیتی می باشد، را ذکر میکنم.
دقیق،منظم،بابرنامه و سختکوش هستند و به جزئیات نیز توجه نشان میدهند.
رفتاری مسئولانه داشته و نسبت به تعهدات خود پای بندند.
شناختن آنها اغلب آسان است زیرا آنچه را می بینید، همان هستند.
توانایی تشخیص اقدامات عینی و منطقی.
توانایی در تصمیم گیری های عینی و منطقی.
طبیعتا انتقادگر بوده و معمولا به اقدامات مثبت اطرافیان خود توجهی ندارند.
معمولا تنها سیاه و سفید را می بینند.
اغلب شتابزده تصمیم گیری نتیجه گیری می کنند.
برای حل مسئله ، رسیدن به نتیجه و پیشرفت آماده اند .
به کسانی که برابر آنها می ایستند احترام می گذارند ، به شرط آنکه آنها واقعیت ها را بشناسند ، از قوانین اطلاع داشته باشند و مایل باشند در برابر کارهایشان مسئولیت را بپذیرند.
دوست دارند به آنها مسئولیت داده شود و نقش مشاور رابازی کنند.
بعد ازاتمام کارشان می توانند بسیار تفریحی و سرگرم کننده باشند.
ظاهر سختی دارند اما درونشان لطیف و ملایم است و با کسانی که به آنها اعتماد کنند بسیار ملایم هستند.
صریح ، صادق و رک هستند.
از دیگران انتظار دارند از خود صلاحیت نشان دهند.
به خوبی آنچه را که غیر منطقی است درک می کنند.
در بهترین حالت سخت گیر ، محکم اما منصف اند.